تاثیر تحمل ریسک مالی بر تصمیمات سرمایه گذاری
با توجه به عدم ثبات محیط و تغییرات روزافزون جامعه و رویدادهای غیر مترقبه، ریسک همیشه وجود داشته و یکی از جنبه¬های اصلی و مهم در بقای دوره¬های زندگی بشر بالاخص در مدیریت بوده است. مدیران همواره باید ریسک هایی راکه شرکت یا سهام را تهدید می کند، مورد شناسایی قرار دهند تا بتوانند تصمیمات مناسب و هدف¬مند بگیرند، تصمیمات صحیح مستلزم برنامه¬ریزی به هنگام است . رشد و شکوفایی هر کشور به سرمایه-گذاری و برنامه¬ریزی مناسب بستگی دارد و حجم روبه تزاید سرمایه¬گذاری در هر کشور، هدایت صحیح جریان¬های پولی و وجوه سرگردان به سوی کارهای تولیدی، رشد اقتصادی، افزایش تولید ناخالص ملی، ایجاد اشتغال، افزایش درآمد سرانه و نهایتاً رفاه عمومی را دربرخواهد داشت .
موضوع رفتارهای مالی در دو دهه اخیر به عنوان مهمترین بحث مالی بوده و توجه محققان مالی و اقتصادی به این زمینه در حال افزایش می باشد. در این حوزه، مفاهیم اقتصاد مالی و روانشناسی در جهت ایجاد مدل¬های دقیق¬تری از رفتار انسان در بازارهای مالی ادغام می¬شوند . اندیشمندان حوزه مطالعات مالی که همواره درصدد شناخت و تبیین رفتارها و علل وقایع بازارهای مالی بودند، تلاش نمودند با کمک گرفتن از علوم رفتاری درصدد تشریح رفتار تصمیم¬گیرندگان بازارهای مالی برآیند. پارادایم غالب در نظریه¬های مالی مبتنی بر حداکثرسازی مطلوبیت مورد انتظار و ریسک گریزی است؛ درحالیکه مطالعات تجربی از دنیای واقعی هجمه¬های فراوانی را در سال¬های اخیر به نظریه¬های مدرن مالی و فرض انسان عقلایی وارد کرده است . مطالعات روانشناسان نشان می¬دهد که انسان¬ها در عمل رفتاری متفاوت از آنچه نظریه های مدرن مالی از انسان عقلایی ترسیم می کنند از خود بروز می دهند. بحث در مورد رفتار سرمایه¬گذاران در بازارهای مالی و پی بردن به علل و چرایی رفتار ایشان در این بازارها مطلبی است که در سال¬های اخیر مورد توجه دانشمندان قرار گرفته است. در این میان یافته¬های بسیاری نشان می¬دهد که تصمیم¬گیری و رفتار سرمایه¬گذاران تحت ویژگی¬های خاص ایشان است و ویژگی¬های خاص هر فرد عامل مهمی در نحوه تصمیم¬گیری وی می¬باشد .
مسئله تصمیم¬گیری همراه با ریسک یکی از عالی¬ترین مسائلی است که هر انسانی در زندگی با آن سروکار دارد. هر تصمیم به طور بالقوه با پیامدهای مثبت و منفی همراه بوده و انتخاب بهترین گزینه مهمترین موضوع در مسئله تصمیم¬گیری است. ازآنجایی¬که انسان ممکن است در تصمیم¬گیری¬های خود کاملاً عقلایی عمل نکند، امکان متحمل شدن زیان در نتیجه تصمیم نادرست وجود دارد. بررسی¬ها و پژوهش¬های اخیر در حوزه مالی رفتاری نشان داده است که سرمایه گذاران ممکن است خود از این تصمیم¬گیری¬های نادرست و عوامل مؤثری که موجب این اشتباهات می¬شوند، آگاهی نداشته باشند.
عوامل زیادی بر ریسک اثر می¬گذارد: یکی از مهم¬ترین موارد ویژگی¬های مشتریان است. اگر مشتریان دائمی باشند، قاعدتاً سرمایه¬داران دارای ویژگی¬های خاصی بوده¬اند که توانسته چنین تاثیری را بر مشتریان خوداعمال کنند. سرمایه گذاران می¬توانند از کاربردهای دانش مالی در موقعیت¬های خاص خود به طور گسترده ای بهره مند شوند. زمانی که مالی رفتاری در بین فعالان بازار توسعه یابد، سرمایه¬گذاران مزایای آن را خواهند دید و آنگاه انتظار میرود که درک نحوه تأثیر ابعاد روانشناختی سرمایه¬گذار بر پیامدهای سرمایه¬گذاری، بینش¬های جدیدی فراهم سازد. نتیجه مورد انتظار از برقراری ارتباط مناسب با مالی رفتاری برای مدیران و مشاوران، پرتفویی است که یک مشاور میتواند متناسب با اهداف و تمایلات هرسرمایه گذار ایجاد نماید.
مشاورین اغلب از پروژه¬های مالی به عنوان ابزاری جهت تاثیرگذاری بر مشتریان و نحوه دستیابی به اهداف مالی شخصی با رویکرد ریسک کم و یا صفر استفاده می کنند. نتایج بدست آمده از این مطالعه ابزاری ارائه می دهد که ممکن است به مشاوران کمک کند تا در هنگام مشاوره از پیامد های احتمالی و فرصت های مرتبط با سبد سرمایه گذاری ریسک آگاه شوند. تحقیقات نشان می¬دهد، کسانی که تحمل ریسک ندارند از هوش مالی، ثروت و نیز مهارت های مدیریتی مالی پایینی برخوردار هستند در حالی که این افراد قطعا ممکن است به خدمات مشاوران مالی نیز نیاز داشته باشند. سرمایه گذارانی که هوش مالی ضعیف و مهارت های مدیریت مالی پایینی دارند، ممکن است از سرمایه¬گذاری در طرح های پر مخاطره و پیچیده اجتناب کنند. افزایش هوش و مهارت¬های مدیریت مالی می تواند هم بر افزایش میزان سود مصرف کنندگان و هم برشناخت مشکلات ناشی از تعدد سرمایه¬گذاری¬های موجود دربازار کمک کند .
تصمیم گیری در مورد ریسک و در شرایط ریسکی یکی از مهمترین بخش¬ها در تصمیمات مربوط به سرمایه گذاری است؛ لذا شناخت و بررسی عوامل مؤثر و تأثیرگذار بر اینگونه تصمیم گیری ضروریست. پژوهش¬های صورت گرفته در زمینه مالی رفتاری نشان می¬دهد که تحت شرایط عدم اطمینان، تصمیمات انسان به طور سیستماتیک، از تصمیمات پیش بینی شده توسط نظریه های مالی و اقتصادی فاصله می گیرد. بسیاری از تصمیمات سرمایه گذاری تنها تحت تأثیر شاخص های اقتصادی و عقلانیت قرار ندارد، بلکه مقوله¬های از قبیل تجربه کاری، تأثیرات اجتماعی، میزان مخاطره پذیری، اعتمادبه نفس سرمایه¬گذار و مواردی از این قبیل در رفتار سرمایه¬گذار و تصمیمات آن ها تأثیر دارد. شناخت سرمایه¬گذاران از سوگیری¬های رفتاری و ویژگی¬های شخصیتی و شغلی که بر تصمیم¬گیری¬های مالی شان تأثیر می¬گذارد باعث می¬شود که نسبت به این عوامل آگاه شوند و بتوانند بر آن ها غلبه کنند.